Όταν η ανώτατη εκπαίδευση γίνεται κατώτατη...

Τα πράγματα με την ανώτατη εκπαίδευση είναι απλά: Όταν ο πρόσφατος νόμος του κράτους για τα ΑΕΙ, ο οποίος μάλιστα είχε ψηφιστεί με ευρύτατη συναίνεση, πετάγεται στα σκουπίδια από τους πανεπιστημιακούς επειδή έτσι τους βολεύει και μάλιστα χωρίς να ανοίξει μύτη, τότε δεν πρέπει να μας εκπλήσσει τίποτα. Το κατάντημα των ελληνικών ιδρυμάτων με τη διαπλοκή μεταξύ καθηγητών, αιώνιων φοιτητών, πολιτικών κομμάτων και τοπικών κοινωνιών είναι πλέον γνωστό σε όλους. Το εκπαιδευτικό και ερευνητικό έργο των ΑΕΙ μας είναι κατά κοινή ομολογία και με ελάχιστες εξαιρέσεις πολύ κατώτερο των περιστάσεων, όπως άλλωστε φαίνεται και από σχετικές διεθνείς αξιολογήσεις όπου τα ιδρύματά μας φιγουράρουν εκατοντάδες θέσεις κάτω από την κορυφή... Δυστυχώς, φαίνεται πως αυτή η κατάσταση βολεύει τους περισσότερους εμπλεκόμενους, γι'αυτό και άλλωστε έχει παγιωθεί. Οι μεν πανεπιστημιακοί εξακολουθούν να διατηρούν τα προνόμιά τους χωρίς να δίνουν λογαριασμό σε κανένα. Από την άλλη μεριά, οι φοιτητές με τον άλφα ή βήτα τρόπο παίρνουν τα πτυχία τους σχετικά ξεκούραστα, κάτι που ικανοποιεί επίσης και τους γονείς οι οποίοι μόχθησαν τόσο πολύ για να πάρει το παιδί τους ένα πτυχίο. Τέλος, το κράτος είναι ικανοποιημένο επειδή τυπικά παρέχει τριτοβάθμια εκπαίδευση... Η απαξίωση των πτυχίων των ΑΕΙ που οδηγεί τους απόφοιτους στην ανεργία, τους εξαιρετικά χαμηλούς μισθούς ή την ετεροαπασχόληση, αποδίδεται σε εξωτερικούς παράγοντες, όπως για παράδειγμα το οικονομικό σύστημα, η παγκόσμια κρίση ή ακόμα και η (άτιμη) κοινωνία ... Έτσι λοιπόν η παιδεία, εφόσον αφορά το μέλλον και όχι το παρόν, δεν πρόκειται ποτέ να τεθεί στο επίκεντρο της δημοσιότητας στην Ελλάδα, μιας και εμείς τη δημιουργία του μέλλοντός μας φαίνεται πως την έχουμε αφήσει σε άλλους...

Ενα παραμύθι για το παρόν με ένα τέλος για το μέλλον.

Μια φορά κι ένα καιρό ζούσαν σε ένα δάσος χιλιάδες μυρμήγκια, τα οποία, όλο το καλοκαίρι, συγκέντρωναν με πολύ κόπο εφόδια για τις δύσκολες ημέρες του χειμώνα. Από πάνω τους ακουγόταν πάντα το τραγούδι των τζιτζικιών, τα οποία όχι μόνο δε δούλευαν, αλλά αντίθετα, κοιτούσαν με απορία τα μυρμήγκια που μοχθούσαν μέσα στο λιοπύρι. Και ο καιρός περνούσε, μέχρι που μια μέρα άρχισαν τα κρύα. Σιγά σιγά, τα μυρμήγκια αποσύρθηκαν στη φωλιά τους για να απολαύσουν τα αγαθά που με τόσο κόπο είχαν συγκεντρώσει.Τα τζιτζίκια όμως άρχισαν να πεινούν, καθώς δε μπορούσαν να βρουν τροφή μέσα στο κρύο. Τότε, κάποια "έξυπνα" τζιτζίκια έριξαν την ιδέα: "Γιατί δεν πάμε στα μυρμήγκια να ζητήσουμε εφόδια; Θα τους τα επιστρέψουμε με τόκο όταν έρθει το καλοκαίρι." Η ιδέα φάνηκε καλή και άρεσε και στα μυρμήγκια, τα οποία, έχοντας περίσσευμα εφοδίων, σκέφτηκαν ότι η πρόταση των τζιτζικιών θα ήταν επωφελής. Κι έτσι πέρασε ο χειμώνας και ήρθε πάλι το καλοκαίρι... Και τα μυρμήγκια περίμεναν να τους επιστραφούν τα όσα τους είχαν υποσχεθεί τα τζιτζίκια. Μάταια όμως... Δεν είχαν σκεφτεί ότι τα τζιτζίκια ξεσυνήθισαν και τους ήταν πλέον πολύ δύσκολο να δουλέψουν... Και δεν έφτανε αυτό, αλλά όταν ήρθε πάλι ο χειμώνας τα τζιτζίκια ζήτησαν ξανά δανεικά, περισσότερα αυτή τη φορά. Κάποια μέρα, τα μυρμήγκια συνεδρίασαν και αποφάσισαν ότι πρέπει να σταματήσουν να δανείζουν εφόδια στα τζιτζίκια, μιας και δε φαινόταν ότι θα τα πάρουν ποτέ πίσω. Μα όταν ανακοίνωσαν την απόφασή τους, άκουσαν την εξής απρόσμενη απάντηση: "Αν σταματήσετε να μας δανείζετε, εμείς θα πεθάνουμε από την πείνα. Και αν πεθάνουμε, θα πεθάνουν και πολλά από τα πουλιά που μας τρώνε και συνεπώς, θα ξεραθούν και πολλά φυτά τα οποία βασίζουν την αναπαραγωγή τους στα πουλιά αυτά. Και έτσι, θα λιγοστέψουν οι σπόροι που τρώτε, οπότε θα αρχίσετε κι εσείς να πεθαίνετε από την πείνα...". Η απάντηση αυτή προβλημάτισε τα μυρμήγκια, τα οποία άρχισαν να αναζητούν τρόπους απεγκλωβισμού από το φαύλο κύκλο που εμφανίστηκε απειλητικός μπροστά τους. Από την άλλη μεριά, στο στρατόπεδο των τζιτζικιών επικρατούσε μια πανυγηρική ατμόσφαιρα, καθώς όλοι άρχισαν να πιστεύουν ότι με τα δανεικά εφόδια των μυρμηγκιών θα απολαμβάνουν στο εξής μια άνετη και ξεκούραστη ζωή, χωρίς πολλές έγνοιες... Εδωσαν μάλιστα συγχαρητήρια στο τζίτζικα ο οποίος σκέφτηκε αυτό τον τρόπο για να στριμώξει τα μυρμήγκια και τον ανακύρηξαν αρχηγό τους... Ετσι περνούσε ο καιρός, με τα μυρμήγκια να εξακολουθούν να δανείζουν εφόδια στα τζιτζίκια... Μόνο που στη φωλιά τους κάτι είχε πλέον αλλάξει: Μια επιτροπή σοφών μυρμηγκιών είχε δώσει σαφείς οδηγίες, σύμφωνα με τις οποίες ένα μέρος των σπόρων που στοιβάζονταν στη φωλιά ως τροφή, θα έπρεπε στο εξής να θάβεται στο έδαφος έτσι ώστε να φυτρώνει και να δίνει πολλαπλάσιους σπόρους. Με τον τρόπο αυτό, τα μυρμήγκια πέτυχαν κάτι πολύ σημαντικό: Αποσυσχέτισαν το μέλλον τους από εκείνο των τζιτζικιών. Και τον επόμενο χειμώνα, όταν τα τζιτζίκια ήρθαν να ζητήσουν πάλι δανεικά, τα μυρμήγκια τους είπαν: "Δυστυχώς επτωχεύσατε", δείχνοντάς τους τη συγκομιδή από τους σπόρους που είχαν καλλιεργήσει. Τότε τα τζιτζίκια πανικοβλήθηκαν και άρχισαν να κατηγορούν τα μυρμήγκια, "απειλώντας" ότι θα αναζητήσουν από αλλού δανεικά... Έστειλαν λοιπόν αντιπροσώπους στα μακρινά δάση της Κίνας και της Ρωσίας για να ζητήσουν εφόδια από τα μυρμήγκια που ζούσαν εκεί. Τα νέα όμως είχαν ήδη μαθευτεί και κανένας δεν ήθελε να ρισκάρει δανείζοντας τα τζιτζίκια....Κι έτσι, μια πολύ δύσκολη περίοδος άρχισε γι'αυτά... 

Το παραμύθι αυτό δεν τελειώνει εδώ. Δεν είναι ακόμα γνωστό ποιός έζησε καλά και ποιός καλύτερα, αλλά κυρίως δεν είναι γνωστό το πότε και το πώς θα συμβεί αυτό. Το μόνο σίγουρο είναι ότι η ιστορία, όπως και τα παραμύθια, δημιουργείται από τους ανθρώπους. Και όπως είχε αναφέρει κάποτε ο Bill Gates, ο καλύτερος τρόπος για να μπορέσουμε να προβλέψουμε το μέλλον είναι να το δημιουργήσουμε. Αρκεί βεβαίως να έχουμε αποφασίσει ποιό μέλλον θέλουμε... 

(Εικόνα: http://www.fairies-fantasy-art.com/aesops-fables.html)

Όχι άλλη ψήφος διαμαρτυρίας...

Πραγματικά, δεν πιστεύω αυτά που βλέπω και ακούω τις τελευταίες ημέρες. Πώς είναι δυνατό να υπάρχουν άτομα που αυτοπροσδιορίζονται ως ηγέτες, οι οποίοι αντί να εμπνέουν το λαό και να του δίνουν ελπίδα, αναλώνονται σε παιχνιδάκια εξουσίας και επιρροής... κι όλα αυτά ενώ η χώρα πελαγοδρομεί... Και μετά τους κάνει εντύπωση η απαξίωση της πολιτικής και η άνοδος ακραίων σχηματισμών... Προσπαθώ να καταλάβω σε τι τελικά διαφέρουμε από άλλους λαούς, τί είναι δηλαδή αυτό που μας κάνει να θεωρούμε το στενό ατομικό όφελος ως ανώτερο του συνολικού. Δεν είναι δυνατό να ψηφίζουμε επιλέγοντας ένα από ΔΕΚΑΔΕΣ κόμματα, τη στιγμή που στις περισσότερες αναπτυγμένες χώρες τα κόμματα μετρώνται στα δάχτυλα του ενός χεριού. Είναι προφανές ότι ο πρωτοφανής κατακερματισμός της πολιτικής σκηνής είναι πρωτίστως απόρροια των φωνών διαμαρτυρίας που ακούστηκαν τον τελευταίο καιρό από πολλούς πολιτικούς χώρους, πολλές από τις οποίες βέβαια υποκρύπτουν τις υστερόβουλες προθέσεις πολιτικών προσώπων που με άκρατο λαικισμό επιθυμούν να κεφαλαιοποιήσουν την οργή και την απόγνωση του εκλογικού σώματος. Λίγους φαίνεται να απασχολεί το ότι η μεγάλη διασπορά των επιλογών των ψηφοφόρων καθιστά τη διακυβέρνηση της χώρας πρακτικά αδύνατη, όπως προκύπτει από τα όσα συμβαίνουν μετά τις εκλογές. Δυστυχώς, στην περίπτωση των κομματικών σχηματισμών, η αρχή του διαίρει και βασίλευε είναι η απόλυτη συνταγή για να βασιλέψει τελικά το χάος. Για το πρόβλημα αυτό φέρουν μεγάλη ευθύνη οι πολιτικοί, οι οποίοι στάθηκαν για μια ακόμη φορά κατώτεροι των περιστάσεων. Αντί να συνεργαστούν για την ανάδειξη και σύνθεση κάθε προοδευτικής και εποικοδομητικής πρωτοβουλίας με απώτερο στόχο τη δημιουργία  σχηματισμών εξουσίας που θα ανταποκρίνονται στις σύγχρονες τάσεις του πολιτικού γίγνεσθαι, αναλώθηκαν στη δημιουργία ετερογενών κομματικών θυλάκων και ευκαιριακών πολιτικών σχηματισμών. Στο παραπάνω χαοτικό τοπίο έρχεται να προστεθεί και η ιδιαίτερα αρνητική ψυχολογία του μεγαλύτερου μέρους του εκλογικού σώματος, το οποίο, υπό την πίεση των ισοπεδωτικών μέτρων τα οποία επιβλήθηκαν εις βάρος δικαίων και αδίκων φαίνεται να λειτούργησε σε μεγάλο βαθμό παρορμητικά, θέτοντας ως πρωτεύον κριτήριο για την επιλογή του την έκφραση της διαμαρτυρίας ή ακόμα και τη διάθεση εκδίκησης.  Έτσι, το ιερό δικαίωμα του εκλέγειν έχασε την πραγματική του υπόσταση και από ύψιστη πράξη ευθύνης η οποία συμβάλλει στη χάραξη της κοινής πορείας ενός λαού προς ένα καλύτερο μέλλον εκφυλίστηκε, ελπίζω προσωρινά, σε ένα μέσο διαμαρτυρίας και εκτόνωσης της οργής. Θέλω να πιστεύω ότι οι φωνές αγανάκτησης, διαμαρτυρίας και οργής κάποια στιγμή θα καταλαγιάσουν, όσο κι αν τροφοδοτούνται από τους δημαγωγούς και τις μετρήσεις τηλεθέασης, έτσι ώστε να δώσουν τη θέση τους στο όραμα και στην υπευθυνότητα της επιλογής. Στην περίπτωση που η χώρα πάει σε επαναληπτικές εκλογές, ο καθένας από εμάς θα πρέπει να παραμερίσει το θυμικό του και να επιλέξει αυτόν που θεωρεί καταλληλότερο και όχι αυτόν που χαιδεύει τα αυτιά των ψηφοφόρων ή εκμεταλλεύεται την οργή τους. Μακάρι αυτή η ύψιστη απαίτηση των καιρών να γίνει αντιληπτή και από τους ίδιους τους πολιτικούς, οι οποίοι θα έχουν μια μοναδική ευκαιρία να ξεκαθαρίσουν το θολό πολιτικό τοπίο, παραμερίζοντας για μια φορά τον εαυτό τους προκειμένου να δώσουν λύσεις για την Ελλάδα. Αυτός είναι άλλωστε και ο ρόλος τους...

Οδηγίες προς ναυτιλλομένους...

Οι παρακάτω σκέψεις, οι οποίες αποτελούν και την πρώτη ανάρτηση στο ιστολόγιό μου, αφιερώνονται σε  όλους τους Έλληνες μαθητές και φοιτητές, οι οποίοι, κάτω από το βάρος της κρίσης που βιώνουμε και η οποία συγκλονίζει όλο τους τον περίγυρο, μοχθούν για να νιώσουν τη χαρά της επιτυχίας και να δημιουργήσουν τις προυποθέσεις για ένα καλύτερο μέλλον... 

Αγαπητοί μαθητές και φοιτητές...

§         Δείτε τον εαυτό σας ως ένα τίποτα που μπορεί να φτάσει μέχρι το άπειρο.

§         Φροντίστε οι πράξεις σας να εμπνέονται από αγάπη για την ανθρωπότητα και να αποπνέουν εντιμότητα και ήθος.

§         Να μη σας τρομάζει καμία απαίτηση. Είναι όλες πολύ κατώτερες των δυνατοτήτων σας.

§         Εργαστείτε σκληρά και με πείσμα για τους στόχους σας.

§         Νιώστε ξένοιαστα, ζήστε έντονα αλλά όχι απερίσκεπτα.

§         Στη μανία του ανέμου, ο καλός ιστιοπλόος χαλαρώνει τα πανιά και προχωρά. Ο κακός ιστιοπλόος τεντώνει τα πανιά και βάρκα του ανατρέπεται.

§         Αν ποτέ βρεθείτε σε αδιέξοδο, κάντε ένα βήμα πίσω. Το εμπόδιο στο οποίο πέσατε θα σας φανεί μικρότερο και θα αρχίσουν να αποκαλύπτονται οι δρόμοι που θα σας βοηθήσουν να το ξεπεράσετε.

§         Κάποιοι λένε ότι οι ευκαιρίες στη ζωή μας είναι λίγες. Παρόλα αυτά, κάθε μέρα που ξημερώνει κρύβει και μία ευκαιρία για σας.

Και να θυμάστε τα λόγια του Nelson Mandela...

"Το όραμα χωρίς τη δράση είναι απλά ένα όνειρο. Η δράση χωρίς το όραμα είναι απλά χάσιμο χρόνου. Το όραμα μαζί με τη δράση μπορεί να αλλάξει τον κόσμο..."